AHLAKİ DAVRANIŞLAR

Haset, bir kimseyi sahip oldukların-

dan dolayı kıskanmak, çekememektir.

İyilik ve güzelliklerin bir başkasında
bulunmasını istememek; o kimsenin

elinden çıkmasını arzu etmektir.

 

Düşmanlık, kibir, aç gözlülük ve
bencillik gibi duygular haset ve kıs-

kançlığın nedenlerindendir. Sürekli

insanlara haset eden kişinin hem

ruh sağlığı bozulur hem de çevresin-

deki insanları huzursuz eder. Kişiyi, sevilmeyen, istenmeyen biri hâline getirir.
Kardeşler ve arkadaşlar arasındaki dostluğu, kardeşliği bozarak huzursuzluğa ve güvensizliğe neden olur.
 

Haset, kişiyi hem Cenâb-ı Hak katında hem de insanlar nezdinde alçaltacak düşünce ve davranışlara yöneltir. Onun imanını, amelini, hayır ve hasenatını yok eder.
Haset eden insan, kendisinden başka kimsenin ilerlemesine, yükselmesine ve daha iyi olmasına tahammül edemez. Kendinden önde ve daha üst makamda olanlara karşı kin ve nefret besler.
Kur’an-ı Kerim’de;

 

​

                           “Haset ettiği zaman hasetcinin şerrinden sabahın Rabbi’ne sığınırım.”

 

​

buyurulmakta;
hasetin kötü bir huy olduğu ve zararından Allah’a (c.c) sığınmak gerektiği ifade edilmektedir. Resulullah (s.a.v), ümmetini haset konusunda uyarmıştır.

   

​

                            “Hasetten kaçınınız; çünkü ateşin odunları yakıp bitirdiği gibi
                                                 haset de güzel amelleri yer, bitirir.”

 

​

Haset ile gıpta birbirine karıştırılmamalıdır. Gıpta, yani imrenme, bir başkasının sahip olduklarını, başarılarını beğenme ve “Onda varsa bende de olabilir.” düşüncesiyle
hareket etmektir. Peygamber Efendimiz (s.a.v) bu konuda şöyle buyurmuştur: “Şu iki kişi dışında kimseye imrenmek doğru değildir: Bunlardan biri, Allah’ın kendisine verdiği doğru bilgiyi uygulayan ve bunu başkasına da öğreten bilge kişi; diğeri de Allah’ın kendisine verdiği malı hak yolda harcayan zengin ve cömert kişidir.” 
 

Haset ile kıskançlık zaman zaman birbirinin yerine kullanılsa da kıskançlık, hasetden farklı olup manası ondan daha geniştir. Ahlaki bakımdan hasetin her türü kötü olarak değerlendirilirken kıskançlık makul ve ılımlı ölçüde tutulması şartıyla doğal bir tepkidir. Bir kimsenin eşini, ailesini ve kendine ait olan bir hak ve menfaati başkasından kıskanması haset değildir. Kıskançlık, tabii ve fıtri bir eğilimdir. Haset, bir tür kalbi hastalıktır. Bu nedenle öncelikle haset eden kişi bu hâlinin farkına varıp kendisine ve çevresine zarar veren hastalıklı durumdan kurtulmak için çaba sarf etmelidir. Bir mü’mine yakışan bir çok olumsuzluklara yol açan hasetten uzak durmaktır.